SUSVAR – SIEĆ COST WSPIERAJĄCA ZRÓWNOWAŻONĄ PRODUKCJĘ ZBÓŻ

W marcu 2004 r. ustanowiono sieć pt. „

Do głównych zadań sieci należy zapewnienie stabilnych, jakościowo dobrych plonów przy niskich nakładach, szczególnie w organicznej produkcji zbóż w Europie kładącej nacisk na zwiększenie wykorzystania różnorodności biologicznej (np. mieszaniny odmian, odmiany populacyjne, płodozmian), opracowywania metod doboru odmian, linii i populacji ze szczególnym zwróceniem uwagi na interakcję genotypu ze środowiskiem. Zadaniem sieci jest także opracowywanie właściwej metodyki testowania odmian dla zrównoważonej produkcji zbóż.

Zboża wnoszą ważny wkład w produkcję żywności i gospodarkę Europy. Do ważnych elementów gospodarowania należy obniżenie stosowania pestycydów i nawozów sztucznych. Społeczne poparcie zyskuje zwiększanie areałów roślin uprawianych w systemie rolnictwa organicznego, tj. bez sztucznych komponentów produkcji. Rozwój produkcji zbóż w ostatnich 50 latach następował w wyniku nieograniczonego stosowania pestycydów i nawozów sztucznych. Takie nakłady były konieczne celem stworzenia optymalnych warunków dla wzrostu i rozwoju roślin, aby wydały akceptowalny plon niezależnie od zasobności gleby przygotowanej przez rolnika pod uprawę. Obecnie uprawiane odmiany i gatunki roślin niekoniecznie należą do tych, które muszą wydać stabilny i akceptowalny plon w warunkach rolnictwa organicznego.

W związku z tym wiele krajów podejmuje badania na rzecz produkcji roślinnej w systemie rolnictwa organicznego. Projekty badawcze realizowane przez niniejszą sieć są koordynowane za pośrednictwem wymiany materiałów, metod oceny, analiz statystycznych zebranych w kraju wyników. Sieć zorganizowana jest w 6 Grupach Roboczych, z których każda ukierunkowana jest na rozwiązywanie problemów w 6 obszarach badawczych, jak niżej:

1. genetyka i hodowla roślin,
2. biostatystyka,
3. dokarmianie roślin i mikrobiologia gleby,
4. biologia chwastów i konkurencja między roślinami,
5. fitopatologia i biologia odporności na choroby,
6. badania i rejestracja odmian.

Przewodnim wątkiem w produkcji zbóż w rolniczych systemach niskonakładowych jest nacisk na poszerzenie różnorodności roślin uprawnych. Zasadniczym założeniem jest skupienie się naukowców z różnych dyscyplin na zbadaniu złożonych interakcji zachodzących między roślinami zbożowymi a środowiskiem, tak aby było możliwe wykorzystanie naturalnych mechanizmów regulacji systemów uprawy dla stabilizacji i zwiększenia plonu. Naukowa współpraca w ramach sieci wniesie swój wkład w komercyjną hodowlę roślin, a także urzędowe badanie odmian wówczas, gdy uczestnicy sieci reprezentujący różne obszary badawcze upowszechnią nową wiedzę przez akcję COST.

Sieć jest kierowana przez Panią Prof. Hannę Ostergard z Risø National Laboratory w Danii. Więcej informacji o Grupach Roboczych, warsztatach oraz innej działalności i możliwościach uczestnictwa jest dostępna na internetowej stronie domowej SUSVAR: www.cost860.dk

W Sieci Cost SUSVAR uczestniczy 12 naukowców z Polski. Udział w sieci zgłosili także Prof. dr hab. Edward Gacek, Dyrektor COBORU i Prof. dr hab. Edward Arseniuk, Dyrektor IHAR.

Uczestniczący w Akcji COST Naukowcy z Polski reprezentują 6 instytucji badawczych z pracujących w obszarze nauk rolniczych. Są to:

1. Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – IHAR
2. Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych – COBORU
3. Instytut Genetyki Rośli PAN – IGR-PAN
4. Instytut Ochrony Roślin – IOR
5. Instytut Uprawy, nawożenia i Gleboznawstwa – IUNG
6. Hodowla Roślin Smolice, Sp. z o.o. – HR Smolice

Działalność Sieci COST w Polsce koordynuje Dr Jerzy H. Czembor (członek Komitetu Sterującego SUSVAR) zatrudniony w Zakładzie Genetyki i Hodowli Roślin, IHAR Radzików.