LIDER IIII
| Tytuł Projektu: | "Nowe narzędzie diagnostyczne o wysokiej czułości i specyficzności do wykrywania i identyfikacji kwarantannowej bakterii Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus." |
| Numer projektu: | LIDER/28/199/L-3/11/NCBR/2012 |
| Jednostka goszcząca: | Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy, Radzików |
| Miejsce realizacji: | IHAR-PIB Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie |
| Okres realizacji: | 01.11.2012-31.10.2015 |
| Wartość projektu: | 1.110.492,00 PLN |
| Kierownik projektu: | Dr inż. Włodzimierz Przewodowski, adiunkt IHAR–PIB Radzików Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie 76-009 Bonin 3 |
| Zespół realizujący | - dr inż. Agnieszka Przewodowska - dr inż. Grzegorz Gryń - mgr Marta Jankowska |
Założenia i cel Projektu
Bakteria Clavibacter michiganensis subsp.sepedonicus (Cms) - sprawca bakteriozy pierścieniowej ziemniaka jest jednym z najważniejszych patogenów ziemniaka, czwartej co do wielkości rośliny uprawnej na świecie. Jako organizm kwarantannowy podlega obowiązkowi zwalczania. W konsekwencji nałożonych rygorów fitosanitarnych ani jedna bulwa w partii ziemniaków nasiennych, przeznaczonych na rynek krajowy oraz eksport nie może być zainfekowana bakteriami Cms (OEPP/EPPO 1990).
Istnieje szereg trudności związanych z diagnostyką bakterii Cms polegających na występowaniu latentnej (bezobjawowej) postaci infekcji, kłopotów w uzyskaniu czystych kultur tego patogenu
z tkanki ziemniaka, wysoką homogennością genetyczną podgatunku Cms oraz późno ujawniającymi się i mylonymi z innymi chorobami zewnętrznymi symptomami choroby. Również aktualnie stosowane standardowe metody detekcji bakterii Cms mimo, że są dobrze opracowane i sprawdzone, posiadają różne ograniczenia wynikające z zasad ich działania.
Ww. czynniki skutkują brakiem wiarygodnych i szybkich testów diagnostycznych pożądanych nie tylko w wyspecjalizowanych laboratoriach jednostek naukowych i kontrolujących stan fitosanitarny, lecz również w hodowli wyjściowej (banku genów ziemniaka), miejscu produkcji, przechowywania i podczas transportu. Fakt ten sprzyja niekontrolowanemu przemieszczaniu się sprawcy bakteriozy pierścieniowej na nowe obszary.
Zgodnie z przyjętymi wymogami fitosanitarnymi dla przeprowadzenia wiarygodnej diagnostyki należy stosować przynajmniej dwa testy oparte na różnych zasadach biologicznych łącznie z testem patogeniczności na roślinie bioindykatorowej, a to z kolei wydłuża czas oceny badanej próby nawet do 40 dni (OEPP/EPPO, 2006).
W związku z tym konieczne jest poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań pozwalających ominąć wymienione trudności.
Dlatego za cel naukowy niniejszego projektu przyjęto opracowanie ultraczułego i wysoce specyficznego narzędzia diagnostycznego do wykrywania i identyfikacji bakterii Cms oraz ocenę przydatności testu w identyfikacji i zwalczaniu sprawcy bakteriozy pierścieniowej ziemniaka
w Polsce.
Znaczenie praktyczne
Będący przedmiotem projektu ultraczuły i specyficzny test diagnostyczny ma ogromne znaczenie praktyczne. Jego opracowanie umożliwi skuteczną detekcję bakterii Cms na każdym etapie hodowli ziemniaka (kontrola sadzeniaków, roślin na polu, przechowalni oraz materiału w obrocie handlowym). Usprawniona identyfikacja na poziomie infekcji latentnej umożliwi szybką reakcję na nowo pojawiające się ogniska choroby. Rozwiązanie takie może przynieść wymierne korzyści zarówno w sferze gospodarczej, jak i ekonomicznej pozwalając w znaczny sposób ograniczyć rozprzestrzenianie się sprawcy bakteriozy pierścieniowej ziemniaka.