Zadanie 3.1. (Dr hab. M. Cyran)
Identyfikacja źródeł genetycznych pszenicy do hodowli odmian pożądanych w produkcji żywności funkcjonalnej przy zastosowaniu nowej metody profilowania makromolekularnego biopolimerów w mikroskali.
Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - Państwowy Instytut Badawczy w Radzikowie
Radzików
05-870 Błonie
tel. 22 725 36 11, 22 733 45 00
NIP: 5290007029
REGON: 000079480
e-mail: postbox@ihar.edu.pl
ePUAP: /IHAR-PIB/SkrytkaESP
Koordynator w IHAR-PIB: Prof. dr hab. Grzegorz Żurek
CEL:
Celem realizacji obszaru jest z jednej strony wsparcie polskiej hodowli twórczej roślin uprawnych poprzez wyodrębnienie form roślin o zespołach cech decydujących o ich wartości odżywczej, odporności na choroby oraz stresy środowiskowe, z drugiej – wskazanie nowych, potencjalnie przydatnych metod hodowlanych, mogących znacznie przyspieszyć cykle hodowlane. Realizacja tego obszaru adresowana jest do krajowej hodowli twórczej roślin uprawnych oraz do instytucji nadzorujących oraz wspierających krajowy rynek nasienny (np. PIORIN, GIORIN, MRiRW).
UZASADNIENIE:
Jedną z głównych funkcji instytucji wspierających krajowe rolnictwo jest dbałość o bezpieczeństwo żywności (czyli zapewnienie żywności bezpiecznej dla życia i zdrowia konsumentów) oraz bezpieczeństwa żywnościowego (czyli zapewnienie dostatecznej ilości żywności dla ludzi oraz zwierząt gospodarskich). Produkty kierowane na rynki krajowe oraz zagraniczne nie mogą stwarzać jakiegokolwiek zagrożenia zarówno dla konsumentów jak i dla krajowych producentów, poprzez np. zanieczyszczenie materiałem porażonym przez choroby czy też ryzyko straty plonu w efekcie masowego nasilenia chorób grzybowych, suszy itp. Dlatego niezmiernie ważne jest aby zarówno materiał nasienny trafiający do rolnika była odpowiedniej jakości, aby produkowana z uzyskanych plonów żywność posiadała wysokie walory odżywcze oraz aby uprawy tych roślin były bardziej odporne na coraz częściej występujące susze.
Równocześnie niezbędne jest utrzymanie konkurencyjności krajowej hodowli roślin. Postęp w tej dziedzinie możliwy jest poprzez ciągły dopływ nowej wiedzy o nowych metodach hodowlanych oraz o efektach wdrażania postępu hodowlanego do praktycznej hodowli i produkcji rolniczej. Od wielu lat utrzymuje się konkurencyjność odmian zagranicznych co z kolei stanowi zagrożenie dla narodowego charakteru polskiej hodowli roślin, prowadzonej i finansowanej przez krajowe przedsiębiorstwa i spółki hodowlano-nasienne.
Obszar został podzielony jest na 13 zadań, z czego 3 poświęcono nasiennictwu roślin uprawnych, a 1 upowszechnianiu uzyskanych wyników.
Identyfikacja źródeł genetycznych pszenicy do hodowli odmian pożądanych w produkcji żywności funkcjonalnej przy zastosowaniu nowej metody profilowania makromolekularnego biopolimerów w mikroskali.
Wytworzenie linii DH (podwojonych haploidów) pszenżyta z genami dopełnienia męskiej sterylności i przywracania płodności.
Przeniesienie zdolności do androgenezy z linii modelowych do linii hodowlanych żyta oraz identyfikacja czynników genetycznych determinujących androgenezę.
Nowe źródła genetyczne i celowane markery molekularne dla hodowli odpornościowej jęczmienia.
Wyodrębnienie form roślin uprawnych o podwyższonej odporności na okresowe niedobory wody.
Wytwarzanie materiałów wyjściowych rzepaku odpornych na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV)
Wytworzenie materiałów wyjściowych do hodowli nowych odmian lnu (Linum usitatissimum L.) o ulepszonej jakości oraz o zwiększonej odporności na Fusarium spp. i suszę
Speed breeding, jako wsparcie hodowli w szybkim wyprowadzaniu odmian pszenicy zwyczajnej jarej (Triticum aestivum L.) oraz jęczmienia zwyczajnego jarego (Hordeum vulgare L.).
Opracowanie efektywnych metod selekcji rodów hodowlanych ziemniaka łączących różne źródła odporności na P. infestans przy wykorzystaniu markerów DNA.
Monitoring rynku materiału siewnego roślin rolniczych w Polsce