Streszczenie:

Mątwiki - nicienie tworzące cysty na korzeniach ziemniaka mogą powodować duże straty w plonie, które mogą sięgać nawet 80%. Ziemniak jest rozmnażany wegetatywnie, sadzone bulwy mogą być źródłem infekcji wtórnych, i podobnie jak skażona nicieniami gleba mogą potęgować problem niskiej zdrowotności upraw. Brak skutecznej kontroli chemicznej, jak również możliwość porażenia upraw z zalegających w glebie cyst powoduje, że hodowla odmian odpornych na patotypy mątwików atakujących ziemniak jest jedyną skuteczną ochroną przed tymi kwarantannowymi organizmami. W puli hodowlanej ziemniaka niewiele jest form o wysokiej, złożonej odporności na nicienie tworzące cysty na korzeniach. Szczególnie ze względu na wzrastające zagrożenie patotypami G. pallida konieczne jest poszukiwanie nowych, niewykorzystanych dotąd źródeł odporności na tego kwarantannowego szkodnika. Spośród zidentyfikowanych źródeł odporności na G. pallida wyróżnia się Solanum gourlayi. Podłoże genetyczne odporności tego źródła jest nieznane. Zamierzamy scharakteryzować genetyczne uwarunkowania odporności na mątwiki zaobserwowanej w gatunku S. gourlayi oraz wprowadzić odporność z tego źródła do puli materiałów tetraploidalnych. Zastosowanie markerów typu DArT pozwoli na zbudowanie mapy genetycznej o wysokiej rozdzielczości, dzięki której możliwe będzie wykonanie precyzyjnej analizy QTL oraz wytypowanie markerów związanych z tą odpornością.
Planowane jest również wyróżnienie w obrębie ziemniaka o różnych kierunkach użytkowania - form o złożonej odporności na mątwiki atakujące ziemniak poprzez wykorzystanie metod selekcji, które zwiększają jej efektywność i/lub prowadzą do zmniejszenie ponoszonych nakładów. Metodą taką jest użycie markerów DNA, a jej wdrożenie do praktyki hodowlanej pozwala na stwierdzenie obecności genów odporności na bardzo wczesnym etapie hodowli.

Cel:

Celem projektu jest poznanie genetycznych uwarunkowań odporności na mątwiki zaobserwowanej w gatunku S. gourlayi oraz przeniesienie odporności z tego źródła na poziom tetraploidalny.
Celem projektu jest również wyróżnienie w obrębie ziemniaka o różnych kierunkach użytkowania - form o złożonej odporności na mątwiki atakujące ziemniak (patotypy Globodera rostochiensis i G. pallida), z wykorzystaniem metod molekularnych.

2018

•  Milczarek D., Przetakiewicz A., Flis B. "Wykorzystanie technik molekularnych w hodowli ziemniaka uprawnego odpornego na mątwika agresywnego". 2018. 51 Konferencja naukowo-szkoleniowa "Nasiennictwo i hodowla ziemniaka", 6-8 czerwca 2018 r. Dźwirzyno k. Kołobrzegu

2017:

• Milczarek D., Przetakiewicz A., Flis B. "Odmiany odporne na mątwika agresywnego: wykorzystanie markerów molekularnych w hodowli", 2017. 50 Konferencja naukowo-szkoleniowa "Nasiennictwo i hodowla ziemniaka", 7-9 czerwca 2017 r. Dźwirzyno k. Kołobrzegu