Streszczenie:

Najbardziej pożądanym typem odmiany ziemniaka jest forma, której plon nie podlega wpływom interakcji genotypowo-środowiskowej, a zatem jest stabilny w różnych warunkach środowiskowych. Jednak równie istotna jest stabilna ekspresja innych cech użytkowych, zwłaszcza kulinarnych. Wpływ interakcji genotypowo-środowiskowej na ekspresję cech jakościowych ziemniaka jadalnego nie jest znany. Badania cech ilościowych w oparciu o metody genetyki populacji są mało rozpowszechnione.
Celem proponowanego projektu jest ocena udziału czynników genetycznych, środowiskowych i interakcji genotypowo-środowiskowej w zmienności wybranych cech użytkowych (plonu i jego składowych)  oraz wiodących cech klonów jadalnych, jak smak, ciemnienie miąższu bulw i skłonność do wystąpienia wad bulw), która powstaje w odpowiedzi na zmieniające się środowisko uprawy. Głównym elementem zmieniającego się środowiska będzie system uprawy (ekologiczny, z ograniczonymi nakładami w warunkach silnej naturalnej epifitozy i zintegrowany). Przeprowadzona zostanie seria doświadczeń polowych, w których badane będą formy pochodzące z różnych źródeł. Wyniki tych doświadczeń posłużą do oszacowania  udziału poszczególnych czynników w kształtowaniu zmienności badanych cech, co pozwoli ocenić stabilność ekspresji tych cech w różnych środowiskach. Ponadto analiza taka pozwoli wyróżnić środowiska sprzyjające nasileniu ekspresji badanych cech. Do analiz interakcji genotypowo-środowiskowej zastosowana zostanie metoda statystyczna oparta na modelu mieszanym Scheffégo-Calińskiego. Na bazie tematu zostanie opracowana metodyka dla prowadzenia oceny stabilności cech jakościowych w hodowli ziemniaka, zwłaszcza potencjalnych odmian dla upraw ekologicznych i niskonakładowych.

Cel:

Celem badań jest ocenawpływu interakcji genotypowo-środowiskowej na kształtowanie zmienności, która powstaje w odpowiedzi na zmieniające się środowisko uprawy dla wybranych cech jakości istotnych dla ziemniaka jadalnego (smak, wady bulw, ciemnienie miąższu bulw oraz cech związanych z kształtowaniem się plonu). Analiza interakcji genotypowo-środowiskowej pozwoli na: (a) ocenę udziału czynników genetycznych, środowiskowych i interakcyjnych w kształtowaniu poszczególnych cech (na podstawie statystycznej istotności) oraz (b) oszacowanie stopnia stabilności ekspresji cech kulinarnych w ziemniaku jadalnym o zróżnicowanym pochodzeniu (na podstawie statystycznej istotności efektów interakcji genotypowo-środowiskowej) oraz charakteryzowanie niestablinej ekspresji za pomocą analizy regresji i metod analiz wielowymiarowych.

2015

• Milczarek D., Tatarowska B., Flis B. Selekcja form ziemniaka o dobrych właściwościach kulinarnych i podwyższonej zawartości karotenoidów

Załączniki: