L.p. w zał. do Rozporządzenia MRiRW: 51
| Tytuł projektu: | Wprowadzanie nowych alleli z pul genowych różnych gatunków z rodzaju Brassica do bazy genowej rzepaku ozimego. |
| Kierownik projektu: | prof. dr hab. T. Cegielska-Taras |
| Planowany okres realizacji: | 2014-2020 |
Streszczenie:
Selekcja i hodowla odmian podwójnie ulepszonych rzepaku Brassica napus spowodowała zawężenie zmienności genetycznej jak i fenotypowej tej rośliny. Jednocześnie rzepak jest rośliną uprawną, która nie posiada występujących w stanie naturalnym dzikich form, a w związku z tym nie dysponuje naturalnymi zasobami zmienności, która mogłaby być wykorzystana do zwiększenia zróżnicowania genetycznego tej rośliny. Możliwość poszerzenia zmienności genetycznej gatunku B. napus, niezbędnej do tworzenia wysokoplonujących odmian o pożądanej jakości i odporności na choroby daje jednak jego pochodzenie. Jako amfidiploid rzepak jest spokrewniony z innymi wysoce polimorficznymi gatunkami z rodzaju Brassica, co pozwala na introgresję do genomu B. napus różnych korzystnych alleli. Jednakże niezgodność genetyczna występująca między gatunkami często uniemożliwia efektywne krzyżowanie i tym samym powstawanie pożądanych mieszańców. Istnieją dwie kategorie ograniczające krzyżowania oddalone: pre-zygotyczne i post-zygotyczne. Te bariery udaje się czasami przezwyciężyć poprzez zapylanie in vitro izolowanych zalążków lub kulturę in vitro izolowanych zarodków. Ponadto występująca samoniezgodność przenoszona przez gatunki rodzicielskie na mieszańce powoduje utrudnienia w uzyskiwaniu nasion, dlatego badania nad ominięciem bądź przełamaniem tych niekorzystnych efektów wynikających z krzyżowania oddalonego stanowią część tego projektu. W resyntetyzowanych rzepakach o nowej jakości genetycznej zostanie określona tożsamość molekularna genotypów oraz ich fenotyp.
Cel:
Celem badań jest uzyskanie homozygotycznych linii „nowego” rzepaku ozimego, resyntetyzowanego, podwójnie ulepszonego o pożądanych cechach użytkowych, wykazującego odrębność genetyczną od obecnych genotypów rzepaku.
2020
- Szała K., Sosnowska K., Cegielska-Taras T., 2019. Induced chromocome doubling in microspores and regenerated haploid plants of Brassica napus. ACTA BIOLOGICA CRACOVIENSIA Series Botanica 62/1: 23–31, 2020. DOI: 10.24425/abcsb.2019.127750
- Sosnowska K., Majka M., Majka J., Bocianowski J., Kasprowicz M., Książczyk T., Szała L., Cegielska-Taras T., 2020. Chromosome instabilities in resynthesized Brassica napus revealed by FISH. https://doi.org/10.1007/s13353-020-00557-5, Journal of Applied Genetics (2020) 61:323–335
2019
- Szała L., Sosnowska K., Liersch A., Popławska W., Cegielska-Taras T. „Selection for double low quality semi-resynthesized DH lines of oilseed rape (Brassica napus L.)”, 15th International Rapeseed Congress 2019 Berlin, Niemcy, czerwiec 16-19, 2019.
2017
- Szała L., Cegielska-Taras T., Popławska W., Liersh A., Sosnowska K., Adamska E., Biliński Z. E., Szymański T., Kaczmarek Z. Wykorzystanie resyntetyzowanych linii Brassica Napus w hodowli mieszańcowej rzepaku ozimego. XI Międzynarodowe Sympozjum – Genetyka Ilościowa
- Roślin Uprawnych, Świeradów Zdrój. 6-9 czerwca 2017 r.
- Sosnowska K., Cegielska-Taras T., Liersh A., Karłowski W.M., Bocianowski J., Szała L., Mikołajczyk K., Popławska W. Assessment of genetic relationship among resynthesized, semi-resynthesized and natural Brassica napus L genotypes. GCIRC Technical Meeting Alnarp, Szwecja
2016
- Sosnowska K., Szała L., Cegielska-Taras T., 2016. "Phenotypic variability of resynthesized oilseed rape (Brassica napus L.)"EUCARPIA, 20th General Congress, Zurich, Szwajcaria, 29.08 - 1.09.2016
- Sosnowska K., Liersch A., Bocianowski J., Szała L., Mikołajczyk K., Cegielska-Taras T., 2016. "Study of the development of distinct gene pools in Brassica napus L." Polski Kongres Genetyki.
2015
- Szała L., Sosnowska K., Popławska W., Liersch A., Bocianowski J., Bartkowiak-Broda I., Cegielska-Taras T. "Wykorzystanie resyntetyzowanych linii DH w hodowli mieszańcowej rzepaku ozimego", XII Ogólnopolska Konferencja Naukowa - Zakopane 2015 "Nauka dla hodowli i nasiennictwa roślin uprawnych"
- Sosnowska K., Szała L. Liersh A., Mikołajczyk K., Książczyk T., Bocianowski J., Woś H., Cegielska-Taras T. "Application of new biotechnologies in Brassica napus L. resynthesis",
2014
- Cegielska-Taras T., Sosnowska K., Szała L., Popławska W., Liiersch A., Bocianowski J., Bartkowiak-Broda I. "Development of double low-quality DH lines with the Rfo gene from semi-resynthesized oilseed rape (Brassica napus L.)"
- Robak J., Czubatka A., Czajka A. "Efektywne i integrowane metody ograniczania szkodliwości kiły kapusty (Plastmodiophora brassicae) w uprawach roślin kapustowatych w Polsce"
- Sosnowska K., Szała L., Popławska W., Liersh A., Bocianowski J,., Bartkowiak-Broda I., Cegielska-Taras T. "Extending the oilseed rape gene pool with resynthesis Brassica napus L."